Nghasnewydd

Rheoli glaswelltir yng Nghasnewydd: Creu Mannau Gwyrddach i Gymunedau
Yn 2022/23, cymerodd Casnewydd gam mawr ymlaen i drawsnewid ei mannau gwyrdd drwy’r fenter Lleoedd Lleol ar gyfer Natur. Trwy brynu peiriannau torri gwair a chynyddu’r ardaloedd Gadael i Dyfu i 75 hectar ar draws y ddinas, mae’r LNP wedi gallu gwella bioamrywiaeth a darparu mannau gwyrdd o ansawdd uchel i gymunedau lleol.

Buddsoddi mewn Natur
Gydag offer arbenigol newydd, gan gynnwys tractor mawr, trelar, a robo-dorrwr, maent wedi gallu rheoli ardaloedd mwy o faint a mwy heriol yn fwy effeithiol. Mae'r gwelliannau hyn yn golygu y gellir cynnal hyd yn oed tir serth neu anodd mewn ffordd sydd o fudd i bobl a bywyd gwyllt.

Croesawyd y dull hwn gan drigolion lleol a’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau fel ei gilydd, gyda chefnogaeth gynyddol i’r symudiad tuag at reoli glaswelltir yn fwy cynaliadwy. Yn bwysig, maent wedi gweld newidiadau gwirioneddol mewn bioamrywiaeth, gyda chynnydd mewn rhywogaethau planhigion a phryfed—arwydd clir bod y dull torri a chasglu yn gweithio.

Stori o Lwyddiant: Tŷ Coed, Betws
Un o'r safleoedd newydd mwyaf cyffrous sydd wedi'i ychwanegu at y rhwydwaith Gadael i Dyfu eleni yw Tŷ Coed yn Betws. Wedi’i leoli mewn cymuned sydd yn y 10% uchaf ar y mynegai amddifadedd, mae’r safle 4.7-hectar hwn yn darparu man gwyrdd hanfodol ar gyrion stad o dai, wrth ymyl coetir.

Cyn y prosiect, nodwyd Tŷ Coed fel glaswelltir corsiog gyda chymysgedd da o rywogaethau glaswellt a hesg. Gan gydnabod gwerth ecolegol y cynefin prin hwn, creodd yr LNP gynllun rheoli wedi’i deilwra. Roedd y nodweddion allweddol yn cynnwys cynnal “llwybrau awydd” wedi'u torri er mwyn cael mynediad tra'n caniatáu i'r rhan fwyaf o'r safle ddilyn dull torri a chasglu tymhorol.

Adfer Bioamrywiaeth
Ers cyflwyno’r dull Caniatâd i Dyfu yn Tŷ Coed, mae bioamrywiaeth wedi ffynnu. Mae rhywogaethau fel Tamaid y Cythraul, y Fanhadlen Aur, Tegeirian Llydanwyrdd Mwyaf, a'r Glöyn Byw Marbled wedi'u cofnodi ar y safle. Mae’r rhywogaethau hyn yn ddangosyddion cryf o ddôl iach, sy’n profi bod tynnu gormodedd o faetholion o’r pridd trwy reolaeth torri a chasglu yn caniatáu i hadau cwsg ffynnu unwaith eto.

Ochr yn ochr â phlanhigion newydd, mae'r safle hefyd wedi gweld twf mewn infertebratau, gan gyfoethogi'r ecosystem leol ymhellach. Mae'r llwyddiant hwn wedi annog y gymuned ehangach i gymryd rhan mewn cadwraeth natur.

Buddugoliaeth i Bobl a Bywyd Gwyllt
Drwy ehangu safleoedd Gadael i Dyfu ar draws Casnewydd, mae’r LNP nid yn unig yn gwella bioamrywiaeth ond hefyd yn rhoi gwell mynediad i fyd natur i bobl. Mae’r mannau gwyrdd hyn yn chwarae rhan hanfodol wrth hybu llesiant meddyliol a chorfforol, cefnogi lliniaru newid yn yr hinsawdd, a chreu ecosystemau lleol mwy gwydn.